«Δε μ’ αρέσει να με ρωτούν αν κινδυνεύω»
«Για καθετί ωραίο, για καθετί που μας γερνάει, για καθετί που το' χουν έτοιμο για να κουράσουν τους άλλους. Ας κουραστούμε μ' αυτό που σκοτώνει και μ΄ αυτό που δεν θέλει να πεθάνει». Λες κι ο Νερούντα έγραψε αυτούς τους στίχους για το Σωτήρη Δανέζη και τη δουλειά του. Το 10ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ τον χρήζει ως ένα από τα τιμώμενα πρόσωπα κι αυτός μιλά σε πρώτο πρόσωπο για την εμπειρία στη Μιανμάρ, την προσωπική του έκθεση φωτογραφίας και τις εμπόλεμες ζώνες του κόσμου και της καθημερινότητας.
Συνέντευξη στην Παυλίνα Εξαδακτύλου, pavlinaex@gmail. com
«Το ντοκιμαντέρ «Δυο Ονόματα για μια Δικτατορία» που θα προβληθεί για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ είναι μια καταγγελία στην καταπάτηση των ανθρώπινων δικαιωμάτων, μια καταγγελία στη χούντα της Μιανμάρ. Η Μιανμάρ, παρότι εδώ και 45 χρόνια βιώνει μια σκληρή δικτατορία, ήταν μέχρι πρότινος αποκλεισμένη από τη διεθνή ειδησεογραφία και μόνο μετά τη λαϊκή αντίδραση του προηγούμενου Σεπτεμβρίου, έμαθαν οι περισσότεροι τι συμβαίνει εκεί».
«Η έρευνα για τη Μιανμάρ ξεκίνησε έναν χρόνο πριν τα επεισόδια του Σεπτεμβρίου και μας πήρε περίπου έξι μήνες να ολοκληρώσουμε το ντοκιμαντέρ. Μετά από τόσα χρόνια κατάφωρης καταπίεσης των δικαιωμάτων των πολιτών, ήταν πολύ δύσκολο να βρούμε ανθρώπους που θα είχαν το θάρρος να μιλήσουν και μάλιστα μπροστά στην κάμερα ξένων δημοσιογράφων. Από την άλλη, έπρεπε να εξασφαλίσουμε έναν ασφαλή τρόπο να μπούμε στη χώρα και να φύγουμε απ’ αυτήν. Είχαμε βέβαια και αρκετή τύχη».
«Η Εμπόλεμη Ζώνη είναι μια συλλογική δουλειά και μάλιστα τα τελευταία χρόνια επιδιώκω να μη φαίνομαι καθόλου, να μη βγαίνω μπροστά. Η αφορμή για ν’ ασχοληθώ με το ντοκιμαντέρ ήταν η επιστροφή μου από τον πόλεμο στο Ιράκ. Τότε ένιωθα ότι ενώ είχαμε πει πάρα πολλά, στην ουσία δεν είχαμε πει τίποτε».
«Δεν θα ήμουν ειλικρινής, αν έλεγα πως δε με χαροποιεί και δε με αφορά το γεγονός ότι το Φεστιβάλ τιμά φέτος την Εμπόλεμη Ζώνη και τη δουλειά τη δική μου και των συνεργατών μου. Είναι μια ιδιαίτερη τιμή για μας και μια επιβεβαίωση για το Mega που στηρίζει εδώ και πέντε χρόνια την εκπομπή. Είναι μια απάντηση σε όσους λειτουργούν με τη λογική του «Έλα μωρέ, ποιόν ενδιαφέρει τι γίνεται στη Μιανμάρ, στο Ιράκ και σε οποιαδήποτε εμπόλεμη ζώνη;».
«Θεωρώ γελοία τη συζήτηση για το αν κινδυνεύω στις διάφορες αποστολές. Ο κίνδυνος είναι κάτι πολύ σχετικό. Υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν ότι κινδυνεύουν από την στιγμή που θα ξυπνήσουν το πρωί κι άλλοι πάλι με πλήρη άγνοια κινδύνου. Δεν μου στρέφουν κάθε μέρα ένα όπλο στο πρόσωπο κι όσες φορές βρέθηκα σε μια έκρυθμη κατάσταση, τη διαχειρίστηκα. Εξάλλου, εμείς πηγαίνουμε σε μια επισφαλή περιοχή για λίγες μόνο μέρες και μετά γυρίζουμε στην ασφάλεια του σπιτιού και του καναπέ μας. Οι άνθρωποι όμως που αφήνουμε πίσω, θα εξακολουθήσουν να ζουν στις ίδιες δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες».
«Η έρευνα για τη Μιανμάρ ξεκίνησε έναν χρόνο πριν τα επεισόδια του Σεπτεμβρίου και μας πήρε περίπου έξι μήνες να ολοκληρώσουμε το ντοκιμαντέρ. Μετά από τόσα χρόνια κατάφωρης καταπίεσης των δικαιωμάτων των πολιτών, ήταν πολύ δύσκολο να βρούμε ανθρώπους που θα είχαν το θάρρος να μιλήσουν και μάλιστα μπροστά στην κάμερα ξένων δημοσιογράφων. Από την άλλη, έπρεπε να εξασφαλίσουμε έναν ασφαλή τρόπο να μπούμε στη χώρα και να φύγουμε απ’ αυτήν. Είχαμε βέβαια και αρκετή τύχη».
«Η Εμπόλεμη Ζώνη είναι μια συλλογική δουλειά και μάλιστα τα τελευταία χρόνια επιδιώκω να μη φαίνομαι καθόλου, να μη βγαίνω μπροστά. Η αφορμή για ν’ ασχοληθώ με το ντοκιμαντέρ ήταν η επιστροφή μου από τον πόλεμο στο Ιράκ. Τότε ένιωθα ότι ενώ είχαμε πει πάρα πολλά, στην ουσία δεν είχαμε πει τίποτε».
«Δεν θα ήμουν ειλικρινής, αν έλεγα πως δε με χαροποιεί και δε με αφορά το γεγονός ότι το Φεστιβάλ τιμά φέτος την Εμπόλεμη Ζώνη και τη δουλειά τη δική μου και των συνεργατών μου. Είναι μια ιδιαίτερη τιμή για μας και μια επιβεβαίωση για το Mega που στηρίζει εδώ και πέντε χρόνια την εκπομπή. Είναι μια απάντηση σε όσους λειτουργούν με τη λογική του «Έλα μωρέ, ποιόν ενδιαφέρει τι γίνεται στη Μιανμάρ, στο Ιράκ και σε οποιαδήποτε εμπόλεμη ζώνη;».
«Θεωρώ γελοία τη συζήτηση για το αν κινδυνεύω στις διάφορες αποστολές. Ο κίνδυνος είναι κάτι πολύ σχετικό. Υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν ότι κινδυνεύουν από την στιγμή που θα ξυπνήσουν το πρωί κι άλλοι πάλι με πλήρη άγνοια κινδύνου. Δεν μου στρέφουν κάθε μέρα ένα όπλο στο πρόσωπο κι όσες φορές βρέθηκα σε μια έκρυθμη κατάσταση, τη διαχειρίστηκα. Εξάλλου, εμείς πηγαίνουμε σε μια επισφαλή περιοχή για λίγες μόνο μέρες και μετά γυρίζουμε στην ασφάλεια του σπιτιού και του καναπέ μας. Οι άνθρωποι όμως που αφήνουμε πίσω, θα εξακολουθήσουν να ζουν στις ίδιες δύσκολες και επικίνδυνες συνθήκες».
«Ο στόχος μου είναι να εισπράξει ο θεατής το μήνυμα. Ότι δηλαδή κάπου εκεί έξω, υπάρχει ένας αθέατος κόσμος, ένας τόπος για τον οποίο ξέρουμε λίγα, άνθρωποι που κινδυνεύουν, ιστορίες για τις οποίες κανείς δε μιλά και που κάποιος πρέπει να τις αφηγηθεί, ένας κόσμος που πρέπει να βγει στο φως».
«Το να παρουσιάζεις ή να συμμετέχεις σ’ ένα δελτίο ειδήσεων είναι μια εντελώς διαφορετική δουλειά, με εντελώς διαφορετικές απαιτήσεις. Εκεί ελλοχεύουν άλλοι κίνδυνοι. Υπάρχει μπροστά σου μια κάμερα που με το πρώτο λάθος, θα σε πυροβολήσει. Μέχρι σήμερα έχω κάνει αρκετά λάθη αλλά ευτυχώς δεν έχω κάνει εκείνο το λάθος που ενδεχομένως θα μου στοίχιζε τη δουλειά μου».
«Με την φωτογραφία ασχολούμαι εδώ και δέκα χρόνια. Μ’ αρέσει να πειραματίζομαι με τον φακό αλλά το αντιμετωπίζω εντελώς ερασιτεχνικά. Με συγκινεί το γεγονός ότι σε μια φωτογραφία μπορείς να φυλακίσεις ένα κλάσμα του χρόνου, ν’ αφήσεις την εικόνα να γίνει ο αφηγητής της ιστορίας, χωρίς δικές σου λέξεις. Αυτό είναι γοητεία, είναι μαγεία».
«Το να παρουσιάζεις ή να συμμετέχεις σ’ ένα δελτίο ειδήσεων είναι μια εντελώς διαφορετική δουλειά, με εντελώς διαφορετικές απαιτήσεις. Εκεί ελλοχεύουν άλλοι κίνδυνοι. Υπάρχει μπροστά σου μια κάμερα που με το πρώτο λάθος, θα σε πυροβολήσει. Μέχρι σήμερα έχω κάνει αρκετά λάθη αλλά ευτυχώς δεν έχω κάνει εκείνο το λάθος που ενδεχομένως θα μου στοίχιζε τη δουλειά μου».
«Με την φωτογραφία ασχολούμαι εδώ και δέκα χρόνια. Μ’ αρέσει να πειραματίζομαι με τον φακό αλλά το αντιμετωπίζω εντελώς ερασιτεχνικά. Με συγκινεί το γεγονός ότι σε μια φωτογραφία μπορείς να φυλακίσεις ένα κλάσμα του χρόνου, ν’ αφήσεις την εικόνα να γίνει ο αφηγητής της ιστορίας, χωρίς δικές σου λέξεις. Αυτό είναι γοητεία, είναι μαγεία».
«Αργά αλλά σταθερά κάτι αλλάζει στην ελληνική κοινωνία. Οι αλλαγές έρχονται φυσικά μόνο όταν ο καθένας ατομικά αποφασίζει ν’ αλλάξει κάτι στον εαυτό του, στον τρόπο που σκέφτεται, στη ζωή του. Και στην Εμπόλεμη Ζώνη αυτό θέλουμε. Να αλλάξουμε όσο και όπως μπορούμε την ελληνική τηλεόραση. Τέτοιου είδους εκπομπές θα ήταν αδιανόητες πριν μια δεκαετία, δε νομίζετε;»
Ιnfo
Ιnfo
Το ντοκιμαντέρ «Δυο ονόματα για μια Δικτατορία» θα προβληθεί την Παρασκευή 14/3 στο Ολύμπιον, στις 20.00 μ.μ. ενώ στο πλαίσιο του αφιερώματος στην «Εμπόλεμη Ζώνη» θα προβληθούν κατά τη διάκεια του Φεστιβάλ 10 ντοκιμαντέρ της εκπομπής, παραγωγής 2005-2007.
Ο Σωτήρης Δανέζης θα συμμετάσχει στο workshop με τίτλο «Επικίνδυνες Αποστολές» (Guerilla Filmmaking) την Τετάρτη 12/3 στις 11.00 π. μ στην αίθουσα John Cassavetes στο Λιμάνι, στο οποίο θα παρουσιάσει πώς καταστρώνεις και πώς φέρεις σε επιτυχία επικίνδυνες αποστολές
Η προσωπική του έκθεση φωτογραφίας έχει τον τίτλο «Ένα δευτερόλεπτο σιωπής», περιλαμβάνει 25 φωτογραφικά καρέ και θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Φωτογραφίας, στο Λιμάνι.
Η προσωπική του έκθεση φωτογραφίας έχει τον τίτλο «Ένα δευτερόλεπτο σιωπής», περιλαμβάνει 25 φωτογραφικά καρέ και θα φιλοξενηθεί στο Μουσείο Φωτογραφίας, στο Λιμάνι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου