Η τέχνη της φιλίας και όχι μόνο…
Το «Art» της Yasmina Reza ανεβαίνει στο Θέατρο Σοφούλη
Της Βίκυς Φιλιππίδου, vfilippidou@hol.gr
Καθήλωσε τους θεατές 162 χωρών όπου παίχτηκε, από τη Νέα Υόρκη ως το Πεκίνο και από το Λονδίνο ως τη Βομβάη. Σάρωσε όλα τα μεγάλα βραβεία θεάτρου. «Κωμωδία-φαινόμενο» του 20ού αιώνα το αποκάλεσαν οι λονδρέζικοι Times. Τώρα ήρθε η σειρά μας να απολαύσουμε το ευφυές Art της Γαλλο-εβραιο-περσίδας Yasmina Reza.
Παγκόσμια επιτυχία
Ξεκινήσαμε για το Σοφούλη με τους καλύτερους οιωνούς. Η παγκόσμια επιτυχία του έργου που θα βλέπαμε ήταν από μόνη της πολύ δυνατό διαπιστευτήριο. Μια πανέξυπνη κωμωδία ή «ένα δράμα πολύ αστεία γραμμένο» όπως προτιμάει να το αποκαλεί η ίδια η συγγραφέας του, το Art έχει αποσπάσει, μεταξύ άλλων, το βραβείο Laurence Olivier καλύτερης κωμωδίας και το βραβείο Tony καλύτερου θεατρικού έργου.
Ξεκινήσαμε για το Σοφούλη με τους καλύτερους οιωνούς. Η παγκόσμια επιτυχία του έργου που θα βλέπαμε ήταν από μόνη της πολύ δυνατό διαπιστευτήριο. Μια πανέξυπνη κωμωδία ή «ένα δράμα πολύ αστεία γραμμένο» όπως προτιμάει να το αποκαλεί η ίδια η συγγραφέας του, το Art έχει αποσπάσει, μεταξύ άλλων, το βραβείο Laurence Olivier καλύτερης κωμωδίας και το βραβείο Tony καλύτερου θεατρικού έργου.
Παρότι η σήμανση για το θέατρο είναι ανύπαρκτη, το βρήκαμε αμέσως, αφού οι συντελεστές προνόησαν (ευτυχώς!) να τοποθετήσουν ένα μεγάλο πανό στη Σοφούλη, κοντά στο ύψος του, που μας καθοδήγησε μια χαρά!
Πάρκινγκ βρήκαμε με άνεση και μάλιστα πολύ κοντά στο θέατρο. Στην αφίσα διαβάσαμε ότι το έργο αποτελεί την πρώτη παραγωγή της νεοσύστατης ομάδας του Γιώργου Βούρου «Θέατρο των χρωμάτων.» Ο ίδιος έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία, τη μετάφραση και την επιμέλεια των σκηνικών, ενώ υποδύεται και έναν εκ των τριών πρωταγωνιστών. Τη σκηνή μοιράζεται με το Θόδωρο Συριώτη και το Θανάση Κιτσούκαλη.
Δεν ξέρω αν έφταιγε η ώρα (πήγαμε στην απογευματινή παράσταση της Κυριακής στις 18:30) πάντως η προσέλευση του κοινού ήταν ελάχιστη. Ευτυχώς έμαθα ότι στη βραδινή παράσταση το θέατρο ήταν γεμάτο!
Πάρκινγκ βρήκαμε με άνεση και μάλιστα πολύ κοντά στο θέατρο. Στην αφίσα διαβάσαμε ότι το έργο αποτελεί την πρώτη παραγωγή της νεοσύστατης ομάδας του Γιώργου Βούρου «Θέατρο των χρωμάτων.» Ο ίδιος έχει αναλάβει τη σκηνοθεσία, τη μετάφραση και την επιμέλεια των σκηνικών, ενώ υποδύεται και έναν εκ των τριών πρωταγωνιστών. Τη σκηνή μοιράζεται με το Θόδωρο Συριώτη και το Θανάση Κιτσούκαλη.
Δεν ξέρω αν έφταιγε η ώρα (πήγαμε στην απογευματινή παράσταση της Κυριακής στις 18:30) πάντως η προσέλευση του κοινού ήταν ελάχιστη. Ευτυχώς έμαθα ότι στη βραδινή παράσταση το θέατρο ήταν γεμάτο!
Το έργο
«Ο φίλος μου ο Σερζ αγόρασε έναν πίνακα. Είναι ένα τελάρο ένα εξήντα με ένα κι είκοσι. Aσπρο.». Κάπως έτσι ξεκινάει το Art, που δεν είναι παρά μια ιστορία τριών αγαπημένων φίλων. Ο Σερζ αγοράζει έναν πίνακα, δίνοντας ένα τεράστιο χρηματικό ποσό. Ο Μαρκ τον σιχαίνεται, και δεν μπορεί με τίποτα να πιστέψει ότι ο φίλος του τον βρίσκει αριστούργημα. Ο τρίτος της παρέας, ο Ιβάν, προσπαθεί ανεπιτυχώς να συμβιβάσει τις δύο πλευρές.
Το σκηνικό αφαιρετικό, λιτό και κατάλευκο, λειτουργεί το ίδιο ως καμβάς, πάνω στον οποίο «ζωγραφίζουν» οι σκουρόχρωμα ντυμένοι (για να ξεχωρίζουν) ηθοποιοί. Φωτισμοί διαφόρων χρωμάτων χρησιμοποιούνται για να σηματοδοτήσουν το τέλος κάθε σκηνής, θυμίζοντάς μας εύστοχα ζωγραφική παλέτα.
Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι δυνατές, γεμάτες αυθεντικότητα. Προσωπικά ξεχώρισα τον απολαυστικό Θόδωρο Συριώτη στο ρόλο του Σερζ.
«Ο φίλος μου ο Σερζ αγόρασε έναν πίνακα. Είναι ένα τελάρο ένα εξήντα με ένα κι είκοσι. Aσπρο.». Κάπως έτσι ξεκινάει το Art, που δεν είναι παρά μια ιστορία τριών αγαπημένων φίλων. Ο Σερζ αγοράζει έναν πίνακα, δίνοντας ένα τεράστιο χρηματικό ποσό. Ο Μαρκ τον σιχαίνεται, και δεν μπορεί με τίποτα να πιστέψει ότι ο φίλος του τον βρίσκει αριστούργημα. Ο τρίτος της παρέας, ο Ιβάν, προσπαθεί ανεπιτυχώς να συμβιβάσει τις δύο πλευρές.
Το σκηνικό αφαιρετικό, λιτό και κατάλευκο, λειτουργεί το ίδιο ως καμβάς, πάνω στον οποίο «ζωγραφίζουν» οι σκουρόχρωμα ντυμένοι (για να ξεχωρίζουν) ηθοποιοί. Φωτισμοί διαφόρων χρωμάτων χρησιμοποιούνται για να σηματοδοτήσουν το τέλος κάθε σκηνής, θυμίζοντάς μας εύστοχα ζωγραφική παλέτα.
Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι δυνατές, γεμάτες αυθεντικότητα. Προσωπικά ξεχώρισα τον απολαυστικό Θόδωρο Συριώτη στο ρόλο του Σερζ.
Ο «πόλεμος» της τέχνης
Με τι καταπιάνεται όμως το πυκνογραμμένο έργο της Reza; Εχοντας μεγαλώσει στο Παρίσι, περιτριγυρισμένη από μουσικούς, ηθοποιούς και σκηνοθέτες, έγραψε το Art στα 35 της, εμπνευσμένη από την εμπορική και πολιτιστική τρέλα της μοντέρνας τέχνης των ‘80s.
Γι’ αυτό και οι διανοητικές διαμάχες ανάμεσα σε «αρχαίους» και «μοντέρνους», σε οπαδούς και πολέμιους της αναπαραστατικής και μη αναπαραστατικής τέχνης ξετυλίγονται με ζωντάνια μπροστά μας.
Με τι καταπιάνεται όμως το πυκνογραμμένο έργο της Reza; Εχοντας μεγαλώσει στο Παρίσι, περιτριγυρισμένη από μουσικούς, ηθοποιούς και σκηνοθέτες, έγραψε το Art στα 35 της, εμπνευσμένη από την εμπορική και πολιτιστική τρέλα της μοντέρνας τέχνης των ‘80s.
Γι’ αυτό και οι διανοητικές διαμάχες ανάμεσα σε «αρχαίους» και «μοντέρνους», σε οπαδούς και πολέμιους της αναπαραστατικής και μη αναπαραστατικής τέχνης ξετυλίγονται με ζωντάνια μπροστά μας.
Περί (ανδρικής) φιλίας…
Δεν είναι όμως αυτό το μόνο θέμα στο οποίο εντρυφά η συγγραφέας. Μέσα από το Art βάζει στο μικροσκόπιο την φιλία- ιδίως την ανδρική. Ενα σωρό ερωτήματα προκύπτουν: Μήπως όλοι παίζουμε ένα συγκεκριμένο ρόλο μέσα σε μια παρέα για να μη διαταραχτούν οι ισορροπίες; Μήπως αρχίζουμε να αντιπαθούμε κάποιον μόλις σταματήσει να «πηγαίνει με τα νερά μας»; Μας ταράζει μήπως το ότι ένας φίλος έσπασε το καλούπι μέσα στο οποίο τον κλείσαμε, εξελίχτηκε και άλλαξε;
Δεν είναι όμως αυτό το μόνο θέμα στο οποίο εντρυφά η συγγραφέας. Μέσα από το Art βάζει στο μικροσκόπιο την φιλία- ιδίως την ανδρική. Ενα σωρό ερωτήματα προκύπτουν: Μήπως όλοι παίζουμε ένα συγκεκριμένο ρόλο μέσα σε μια παρέα για να μη διαταραχτούν οι ισορροπίες; Μήπως αρχίζουμε να αντιπαθούμε κάποιον μόλις σταματήσει να «πηγαίνει με τα νερά μας»; Μας ταράζει μήπως το ότι ένας φίλος έσπασε το καλούπι μέσα στο οποίο τον κλείσαμε, εξελίχτηκε και άλλαξε;
Κερδισμένος όποιος έχει προσωπικότητα
Το σημαντικότερο θέμα όμως που θίγεται στο πολυεπίπεδο Art είναι άλλο: Η σχέση του κάθε ανθρώπου με την εποχή του. Η αδυναμία του να πάρει θέση απέναντι σε κάτι που είναι «in». Η δυσκολία να παραδεχτεί ότι κάτι που θεωρείται μοδάτο δεν του αρέσει για μη θεωρηθεί οπισθοδρομικός. Η ευκολία του να αφήνεται στο ρεύμα.
Το μήνυμα που περνάει η Reza είναι σαφές: Μπορεί ο Σερζ και ο Μαρκ να μαλώνουν έντονα και να βρίσκονται διαρκώς σε αντιπαράθεση. Ο ένας άλλωστε τρελαίνεται για την εποχή του, ενώ ο άλλος αντιδρά απέναντί της με σκεπτικισμό. Και οι δύο όμως είναι κερδισμένοι γιατί έχουν άποψη και προσωπικότητα. Αντίθετα ο Ιβάν, πάντα συμβιβαστικός, πάντα στη μέση, αφήνεται στο ρεύμα. Τα αποτελέσματα είναι ολέθρια: Καταλήγει τελικά ένα άβουλο, πειθήνιο, εντελώς αντιπαθητικό ον. Οπως λέει και ο ίδιος, «ένας γλοιώδης, ευνούχος δούλος, ένας αυλοκόλακας». Από αυτό το πρότυπο οφείλουμε εντέλει να απομακρυνθούμε. Αλλωστε το να λέμε «ναι» σε όλα μας απομακρύνει απ’ την ευτυχία. Το Art φωνάζει δυνατά: «Πες την άποψή σου θαρραλέα και μη φοβάσαι να πολεμήσεις γι’ αυτήν».
Το σημαντικότερο θέμα όμως που θίγεται στο πολυεπίπεδο Art είναι άλλο: Η σχέση του κάθε ανθρώπου με την εποχή του. Η αδυναμία του να πάρει θέση απέναντι σε κάτι που είναι «in». Η δυσκολία να παραδεχτεί ότι κάτι που θεωρείται μοδάτο δεν του αρέσει για μη θεωρηθεί οπισθοδρομικός. Η ευκολία του να αφήνεται στο ρεύμα.
Το μήνυμα που περνάει η Reza είναι σαφές: Μπορεί ο Σερζ και ο Μαρκ να μαλώνουν έντονα και να βρίσκονται διαρκώς σε αντιπαράθεση. Ο ένας άλλωστε τρελαίνεται για την εποχή του, ενώ ο άλλος αντιδρά απέναντί της με σκεπτικισμό. Και οι δύο όμως είναι κερδισμένοι γιατί έχουν άποψη και προσωπικότητα. Αντίθετα ο Ιβάν, πάντα συμβιβαστικός, πάντα στη μέση, αφήνεται στο ρεύμα. Τα αποτελέσματα είναι ολέθρια: Καταλήγει τελικά ένα άβουλο, πειθήνιο, εντελώς αντιπαθητικό ον. Οπως λέει και ο ίδιος, «ένας γλοιώδης, ευνούχος δούλος, ένας αυλοκόλακας». Από αυτό το πρότυπο οφείλουμε εντέλει να απομακρυνθούμε. Αλλωστε το να λέμε «ναι» σε όλα μας απομακρύνει απ’ την ευτυχία. Το Art φωνάζει δυνατά: «Πες την άποψή σου θαρραλέα και μη φοβάσαι να πολεμήσεις γι’ αυτήν».
Info: Η παράσταση «Art» της Yasmina Reza ανεβαίνει στο Θέατρο Σοφούλη από Τετάρτη έως Κυριακή. Η σκηνοθεσία είναι του Γιώργου Βούρου. Παίζει ο ίδιος μαζί με το Θόδωρο Συριώτη και το Θανάση Κιτσούκαλη. Τα σκηνικά, τα κουστούμια και τους φωτισμούς έχει αναλάβει ο Γιώργος Βούρος ενώ τη μουσική ο Θάνος Ρούφος. Είναι η πρώτη παράσταση της ομάδας «Θέατρο των χρωμάτων» που ιδρύθηκε πέρσι.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου